گلچینی از بهترین اشعار محتشم کاشانی - تایمر سرگرمی

با ما همراه باشید و با تور ارزان چین از شگفت انگیزترین کشور دنیا دیدن کنید بر روی دیوار چین سلفی بگیرید، از قصر ممنوعه دیدن کنید و در خیابان شانگهای پیشرفته ترین آسیا قدم بزنید.

کمال الدین علی محتشم کاشانی شاعر ایرانی قرندهم در سال 905هجریقمری در کاشان زاده شد. او در عهد صفویه و معاصر با شاه طهماسب اول زیست. نام پدرشخواجه میراحمد بود.

کمال الدین در نوجوانی به مطالعه علوم دینی و ادبی معمول زمان خودپرداخت. محتشم از پیروان مکتب وقوع و از مهمترین شاعران مرثیه سرای شیعه است. محتشمبا سرودن دوازده بند در مرثیه شهدای کربلا که بند اول ترکیب بند وی با بیت بازاین چه شورش است که در خلق عالم است؟/باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است؟شروع می گردد، مقام والایی در مرثیه سرایی کسب کرد. مرثیه دیگری نیز در مرگ برادر جوانخود سروده که بسیار سوزناک است. دیوان محتشم شامل ترکیب بندها، غزلیات، قصاید، قطعات،مثنویات و رباعیات می باشد. مجموعه ای از غزلیات عاشقانه با نام رساله جلالیهنیز از وی باقی مانده است.

شغل اصلی محتشم بزازی و شَعربافی بود و تمام عمر خود را در کاشان زیست . او در ربیع الاولسال 996هجری قمری (به روایتی1000هجری قمری) درکاشاندرگذشت.

گزیده زیباترین اشعار محتشم کاشانی

باز ای دل شورانگیز رو سوی کسی داری

چشم از همه پوشیده بر روی کسی داری

ای آتش دل با آن کز دست تو می سوزم

چون از تو کنم شکوه تو خوی کسی داری

هر گل که به باغ آید می بویم و می گویم

در پای تو میرم من تو بوی کسی داری

ای دل ز سجود تو محراب به تنگ آید

ورنه نظر رگویا ابروی کسی داری

بگسل ز من ای عاقل ورنه نفسی دیگر

زنجیر جنون بر پا از موی کسی داری

ای محتشم ار دهرت همسایه مجنون کرد

خوش باش که جا در عشق پهلوی کسی داری

**************

ای شمع بتان تا کی بر گرد درت گردم

پروانه خویشم کن تا گرد سرت گردم

دست همه از نخلت پرمیوه و بس خندان

گستاخ نیم کز دور گرد ثمرت گردم

من تشنه و تو ساقی هرچند ز وصل خود

محرومترم سازی مشتاقترت گردم

ناز از شکرستانت هر چند مگس راند

من بیشتر از حسرت گرد شکرت گردم

نزدیکم و نزدیکست قطع نظرم از جان

چون مانم اگر روزی دور از نظرت گردم

گر از کرمم خوانی فرش حرمت باشم

ور از نظرم رانی خاک گذرت گردم

بر موی میان هرگه از ناز کمربندی

در زیر زبان صدره گرد کمرت گردم

سوی دل بی رحمت از شست دعا شبها

هم خود فکنم ناوک هم خود سپرت گردم

ای شاه گداپرور من محتشمم آخر

گوشی به سؤالم دار چون گرد درت گردم

**************

ای صبا درد من خسته به درمان برسان

یعنی از من بستان جان و به جانان برسان

نامه ذره به خورشید جهان آرا بر

تحفه مور به درگاه سلیمان برسان

عذر کم خدمتی بنده به مولا کن عرض

آستان بوسی درویش به سلطان برسان

توضیح افتادگی من چو شنیدی برخیز

در خرام آی و به آن سرو خرامان برسان

سر به سر قصه احوالم اگر گوش کند

زود بر گرد و به من مژده احسان برسان

ورنه بنشین و به قانون شفاعت پیشش

نامه شروع کن و قصه به خاتمه برسان

نامه گر کار به جائی نرساند زنهار

تو به فریاد رس او را و به افغان برسان

از پی روشنی دیده احباب آنجا

بوی پیراهنی از مصر به کنعان برسان

محتشم باز به عنوان وفا مشهور است

قصه کوتاه کن و نامه به عنوان برسان

**************

گوش کردن سخنان تو غلط بود غلط

رفتن از ره به زبان تو غلط بود غلط

از تو هر جور که شد ظاهر و کردم من زار

حمل بر لطف نهان تو غلط بود غلط

من بی نام و نشان را به سر کوی وفا

هرکه می داد نشان تو غلط بود غلط

با خود از بهر تسلی شب یلدای فراق

هرچه گفتم ز زبان تو غلط بود غلط

تا ز چشم تو فتادم به نظر بازی من

هر کجا رفت گمان تو غلط بود غلط

در وفای خود و بدعهدی من گرچه رقیب

خورد سوگند به جان تو غلط بود غلط

محتشم در طلبش آن همه شب زنده که داشت

چشم سیاره فشان تو غلط بود غلط

**************

این منم کز عصمت دل در دلت جا کرده ام

این منم کز عشق پاک این رتبه پیدا کرده ام

این منم کز پاکبازی چشم هجران دیده را

قابل نظاره آن روی زیبا کرده ام

این منم کز عین قدرت دیده اغیار را

بی نصیب از توتیای خاک آن پا کرده ام

این منم کز صیقل آئینه صدق و صفا

در رخت آثار مهر خود هویدا کرده ام

این منم کز رازداری گوش حرف اندوز را

مخزن اسرار آن لعل شکرخا کرده ام

این منم کز پرسشت با صحت و عمر ابد

ناز بر خضر و تغافل بر مسیحا کرده ام

این منم کاندر حضور مدعی چون محتشم

هرچه طبعم کرده خواهش بی محابا کرده ام

باز این چه شورش است که در خلق عالم است

این ترکیب بند مشهور 12 بند دارد. مجله خبرنگاران سه بند از زیباترین های اینترکیب بند را به شما تقدیم می نماید.

باز این چه شورش است که در خلق عالم است

باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است

باز این چه رستخیز بزرگ است کز زمین

بی نفخ صور خاسته تا عرش اعظم است

این صبح تیره باز دمید از کجا کزو

کار جهان و خلق جهان جمله در هم است

گویا طلوع می نماید از مغرب آفتاب

کاشوب در تمامی ذرات عالم است

گر خوانمش قیامت جهان بعید نیست

این رستخیز عام که نامش محرم است

در بارگاه قدس که جای ملال نیست

سرهای قدسیان همه بر زانوی غم است

جن و ملک بر آدمیان نوحه می نمایند

گویا عزای اشرف اولاد آدم است

خورشید آسمان و زمین نور مشرقین

پرورده کنار رسول خدا حسین

...

کاش آن موقع سرادق گردون نگون شدی

وین خرگه بلند ستون بی ستون شدی

کاش آن موقع درآمدی از کوه تا به کوه

سیل سیه که روی زمین قیرگون شدی

کاش آن موقع ز آه جهان سوز اهل بیت

یک شعله برق خرمن گردون دون شدی

کاش آن موقع که این حرکت کرد آسمان

سیماب وار گوی زمین بی سکون شدی

کاش آن موقع که پیکر او شد درون خاک

جان جهانیان همه از تن برون شدی

کاش آن موقع که کشتی آل نبی شکست

عالم تمام غرقه دریای خون شدی

گر انتقام آن نفتادی بروز حشر

با این عمل معامله دهر چون شدی

آل نبی چو دست تظلم برآورند

ارکان عرش را به تلاطم درآورند

...

بر حربگاه چون ره آن کاروان فتاد

شور و نشور و واهمه را در گمان فتاد

هم بانگ نوحه غلغله در شش جهت فکند

هم گریه بر ملایک هفت آسمان فتاد

هرجا که بود آهوئی از دشت پا کشید

هرجا که بود طایری از آشیان فتاد

شد وحشتی که شور قیامت ز یاد رفت

چون چشم اهل بیت بر آن کشتگان فتاد

هرچند بر تن شهدا چشم کار کرد

بر زخمهای کاری تیغ و سنان فتاد

ناگاه چشم دختر زهرا در آن میان

بر پیکر شریف امام زمان فتاد

بی اختیار نعره هذا حسین او

سر زد چنانکه آتش از او در جهان فتاد

پس با زبان پر گله آن بضعه الرسول

رو در مدینه کرد که یا ایهاالرسول

این کشته فتاده به هامون حسین توست

وین صید دست و پا زده در خون حسین توست

این نخل تر کز آتش جان سوز تشنگی

دود از زمین رسانده به گردون حسین توست

این ماهی فتاده به دریای خون که هست

زخم از خبرنگاران بر تنش افزون حسین توست

این غرقه محیط شهادت که روی دشت

از موج خون او شده گلگون حسین توست

این خشک لب فتاده دور از لب فرات

کز خون او زمین شده جیحون حسین توست

این شاه کم سپاه که با خیل اشک و آه

خرگاه زین جهان زده بیرون حسین توست

این قالب طپان که چنین مانده بر زمین

شاه شهید ناشده مدفون حسین توست

...

خاموش محتشم که دل سنگ آب شد

بنیاد صبر و خانه طاقت خراب شد...

گلچینی از رباعیات محتشم

ای کرده قدوم تو سرافراز مرا

وز یک جهتان ساخته ممتاز مرا

از خاک مذلتم چو برداشته ای

یک باره نگهدار و مینداز مرا

**************

ای شمع سرا پرده شاهنشاهی

سرگرم تو ذرات ز مه تا ماهی

گر پرده ز چهره افکنی برخیزد

بانگ از عرب و عجم که ماهی ماهی

**************

ای بی تو چو هم دم به من خسته کرده

آیینه که بینم این تن غم فرسود

آمد به نظر خیالی اما آن نیز

چون نیک نمود جز خیال تو نبود

**************

ای قصر بلند آسمان پیش تو پست

خلقت همه زیردست از روز الست

بر تافته روزگار دستم به جفا

دریاب و گرنه میرود کار ز دست

**************

این آب که شعله وش ز جا می خیزد

وز میل به ذیل باد می آویزد

ماناست به اشگ محتشم کز تف دل

می جوشد و از درون برون می ریزد

گروه فرهنگ و هنر خبرنگاران